We gaan het hebben over kurk. Van boom tot wijnkurk en van wijnkurk tot jouw fantasie. Kurk is een heel duurzaam en milieuvriendelijk materiaal. Kurk is in feiten de schors van een kurkeik. Deze boomsoort groeit in een mediterraans landschap. Éénderde van de wereldwijde kurk komt uit Portugal. De wijnkurk uit jouw fles begint dus als schors van een boom. Uniek ten opzichte van gebruik van bijvoorbeeld hout blijft de boom staan. Zonder de kern te beschadigen wordt de kurk schors van de boom geschild. Dit proces gebeurt nog altijd met de hand. Geduld moet je wel hebben. Een boom moet zo'n 25 jaar oud zijn voordat de eerste goede laag kurk geoogst kan worden. Na oogst groeit de schors langzaam weer aan en zo'n 9 jaar later kan de volgende laag kurk van de boom worden geoogst. De bijzondere techniek om te oogsten wordt van generatie op generatie overgebracht. Portugal produceert zo'n 100 miljoen kilo aan kurk per jaar en zo'n 40 miljoen wijnkurken per dag.

Bekijk hoe 40 million wijnkurken per dag worden gemaakt. Lees verder na de video's.

Kurk is al een heel duurzaam materiaal. Kurkbos is goed voor de biodiversiteit en houdt woestijnvorming tegen. Anders dan bij houtkap blijft het bos dus staan terwijl je kurk produceert. Of het slecht is voor de boom? Nee, in tegendeel. Een kurkeik die wordt geoogst kan zo'n 200 jaar, meer dan twee keer zo oud als een boom die niet wordt geoogst. Bovendien neemt een geoogste kurkeik in zijn leven 3 tot 5 keer zoveel CO2 op als een niet geoogste kurkeik. Zo leveren ze tijden het produceren van het materiaal kurk een steentje bij aan het beperken van opwarming van de aarde.

Tot op de dag van vandaag is de wijnkurk het belangrijkste kurk product. Enkele jaren terug zakte de waarde van kurk snel doordat de draaidop als alternatief voor de wijnkurk op de markt kwam. Inmiddels zit kurk weer sterk in de lift. Het wordt gezien als het duurzamer alternatief van een draaidop en vanwege de bijzondere eigenschappen wordt het materiaal ook steeds meer toegepast in interieurproducten.

Bekijk hoe een kurk wordt gemaakt. Tekst gaat verder na video.

We kunnen concluderen dat kurk een heel duurzaam materiaal is. Een bijzonder natuurlijk product dat met veel liefde en ambacht wordt gemaakt in o.a. Portugal. Helaas eindigt het meeste kurk echter in de prullenbak. Is de kurk uit de fles? Dan gaat ie naar het restafval. Zonde! Vind het bedrijf 'De Eker'. Zij willen wijnkurken een tweede leven geven. Met deze gedachten zijn ze gestart met proeven om wijnkurken in te zamelen en te verwerken tot nieuwe producten. Ze zijn druk in ontwikkeling met het materiaal en beginnen nu met eerste proeven om wijnkurken in te zamelen. Ze starten een inzameling op een milieustraat én via een bedrijfs-afvalverwerker. Samen met jullie willen ze kijken hoe de wijnkurk in de horeca kan worden ingezameld en verwerkt tot nieuw product voor in en café of restaurant.

Na inzameling gaat de Eker de wijnkurken verzamelen tot korrels. Dit kan van heel fijn tot grof, net wat past bij de volgende toepassing. Een voorbeeld is bedrijf Cooloo dat recyclede wijnkurken in een hele fijne korrel gebruikt als coating op meubels. Als een soort laag verf spuiten ze het kurk (met een speciale soort lijm) op meubels om deze een kurk gevoel en uiterlijk te geven.

Foto van bank van Cooloo met coating van gerecyclede wijnkurken.

Ga verder naar opdracht