3. Handreiking: circulair onderwijs (download)


Download hier de Handreiking circulair onderwijs. Het is een beknopte handreiking waarin uitgelegd wordt hoe je zelf een vergelijkbaar circulair project, lessenreeks of curriculumonderdeel kan opzetten. De makers willen hun vakgenoten aanmoedigen, steunen én handvatten bieden. Haal er dus uit wat voor jou zinvol is.

Leermechanisme

Vragen om te stellen

Een goede circular skillsdocent kan…

Voorbeelden

1. Identificatie - je spant je in om inzicht te krijgen in hoe jouw 'praktijk' en die van 'de ander' zich van elkaar onderscheiden en/of tot elkaar verhouden. Denk aan achtergrondkennis, werkwijzen, omgangsvormen. Zonder iets te willen veranderen.

Wat weet ik?
Wat kan ik?
Hoe pak ik zoiets aan?
Hoe wordt hier op deze andere plek gewerkt?
Wie zijn nog meer betrokken bij ons project?
Wat weten/kunnen zij?
Wat is hun belang en perspectief? Welke relaties zijn er tussen de verschillende betrokkenen?

wederzijds verwachtingenmanagement organiseren

  • een opdracht zien als iets wat voor jezelf net zo van belang is als voor anderen;
  • eigen grenzen in kennis, kunde, houding, blinde vlekken in beeld brengen en onderkennen;
  • systematisch in kaart brengen welke partijen/personen betrokken zijn of moeten worden bij een opdracht

"Je bent bezig met draagvlak creëren, het curriculum grondig bestuderen: wat doen we nu, wat kan je ermee? En met de vraag: wat zijn de behoeftes vanuit de docenten?"

"Bij ieder nieuw project of nieuw circulair curriculumonderdeel leer je elkaar kennen en spreek je verwachtingen naar elkaar uit."

2. Coördinatie - alle inspanningen die je verricht om verbinding te leggen tussen verschillende praktijken waarin je werkt. Met als doel: zo effectief en efficiënt mogelijk samenwerken.

Zijn er handige instrumenten die de samenwerking kunnen versoepelen? (ook wel boundary objects/grensobjecten genoemd)

communicatie vergemakkelijken

  • kan efficiënt overleggen, uitwisselen, mailen en afspraken maken
  • actief bestaande middelen inzetten om de samenwerking met anderen te stimuleren

"Goede afstemming tussen partners kan bijvoorbeeld door het gebruik van een nieuwsbrief over het project, verzonden aan de opdrachtgever en gemaakt door studenten. Zo krijgt iedereen de voortgang mee. Het zou net zo goed een planbord met planning erop kunnen zijn."

3. Reflectie - je inleven in het handelen en de ideeën van anderen en hiermee je eigen perspectief verhelderen. En daarnaast anderen stimuleren om kritisch te kijken naar hun eigen perspectief.

Welke afweging kan ik maken?

Welke afwegingen maken anderen waarmee ik samenwerk?

Welke perspectieven hanteer ikzelf?

Welke perspectieven hanteren mijn studenten, directie en samenwerkingspartners?

Afwegen en (willen) leren van verschillende perspectieven

  • openstaan voor het (bewust) leren van andermans kennis en het opdoen van nieuwe kennis;
  • zich inleven in andermans perspectieven, ook als die anders zijn dan die van hem/haar;
  • gerichte actie ondernemen om anderen te begrijpen;
  • samen leren en reflectie op gang brengen

'Ik geloof dat onze opdrachtgever dit anders opvat. Hij kent de eisen van school nog niet goed. Ik zal proberen hem dit nog een keer uit te leggen.'

4. Transformatie - het verbinden en overstijgen van praktijken en perspectieven. En daarmee samen een nieuwe realistische, innovatieve praktijk en nieuwe kennis ontwikkelen.

Wat kunnen we voor nieuws ontwikkelen/maken?

Welke visie kunnen we ontwikkelen volgens nieuwe inzichten?

Welke praktische uitvoer is realistisch in de nieuwe situatie?

Maakt gebruik van andermans kennis binnen een project, om samen tot een beter product te komen en reflecteert op zichzelf en de eigen rol

  • Wil echt iets nieuws/innovatiefs creëren en enthousiasmeert anderen daarin;
  • Ontwikkelt een visie én praktijkaanpak;
  • Integreert verschillende belangen en perspectieven tot een innovatieve praktijkproduct

'Morgen neem ik een plaatje mee van hoe ik zie waar we naar toe kunnen werken. Dan werken we samen naar een praktische toepassng.'

'Hoe we dat bij ons doen is niet heilig. Het lijkt me echt mooi als we iets kunnen maken dat laat zien dat we het beste van drie werelden hebben gebruikt'.


Bronvermelding:

Auteurs van de leermechanismen zijn: Akkerman, S. F., Bakker, A. (2011) 'Boundary crossing and boundary objects.' Review of Educational Research 81 132-16 vol 81, issue 2, Sage Journals.