Doel van het project is om Repareren als vmbo-examenvak te introduceren voor alle vmbo-scholen in Nederland. Een vmbo-examenvak Repareren brengt reparatiekennis en -vaardigheden in de structuur van het onderwijs, en legt daarmee een basis voor een nieuwe generatie reparateurs en bewuste consumenten die (zelf) repareren weten te waarderen. Dat is hard nodig: Nederland wil in 2050 een volwaardige circulaire economie zijn. In een circulaire economie is repareren de eerste actie die wordt uitgevoerd wanneer spullen kapotgaan. Om in de repareerbehoefte te voorzien, dient de reparatiesector te worden verdubbeld, becijferde Circle Economy vorig jaar in het Circularity Gap Report voor Nederland.

Een examenvak Repareren biedt scholen de kans om daaraan gestructureerd en stevig (100 lesuren in leerjaar 3 en 4) aandacht te besteden, door zowel technische vaardigheden als het plezier van repareren aan leerlingen over te dragen ('If you can open it, you own it'). Kwartiermaker vmbo D&P Wiel Wijnen:

"Als het lukt om Repareren als examenvak voor elkaar te krijgen, dan zetten we een reuzestap in het dichten van de 'circularity gap'. Ik zou op dit moment geen betere optie weten dan dit. Vanaf het moment dat repareren een plaats heeft in het onderwijs, betaalt het zich terug."

Qua impact werkt een nieuw examenvak Repareren door op meer velden van de Whole School Approach to sustainability (WSA) dan alleen in het curriculum. Het zet ook de professionalisering van docenten op dit terrein in beweging. Het bijscholingsprogramma van Ministerie van OCW biedt dan ruimte voor een cursusaanbod Repareren. En docenten die aan een Hogeschool in opleiding zijn voor hun vmbo-lesbevoegdheid in een beroepsgericht vak zullen zich (moeten) verdiepen in dit praktische examenvak. Door samen te werken met Repair Cafés in de lessen en in het professionaliseringsaanbod, raakt ook de omgeving van de school, als één van de werkvelden van de WSA betrokken bij het examenvak Repareren.

In meer algemene zin draagt een vmbo-examenvak Repareren bij aan het wekken van interesse bij meisjes en jongens voor technische reparatievaardigheden en andere 'circular skills', die voor de transitie naar een duurzame samenleving onmisbaar zijn. Voor een bloeiende reparatie-economie als oplossingsrichting voor die grote maatschappelijke duurzame uitdagingen, vormt dit projectvoorstel een praktische bouwsteen met een zeer concreet doel, te weten:

Een formeel akkoord verkrijgen bij het ministerie van OCW voor de introductie van een nieuw vmbo-examenvak Repareren op basis van uitgewerkte exameneisen in (deel)taken.

Zo'n akkoordverklaring wordt afgegeven als de exameneisen adequaat zijn en als de aanvragende school of scholen al tijdens het aanvraagtraject de toezegging hebben gedaan het vak daadwerkelijk op de kortst mogelijk termijn te gaan aanbieden aan hun leerlingen.

De 'lessons learned' van de succesvolle invoering van de vakken Circulair en duurzaam bouwen en Duurzame melkveehouderij, die alle vmbo-scholen in Nederland per september 2021 kunnen aanbieden, zullen we uiteraard benutten voor Repareren als examenvak.

De tijd is rijp om een kantelpunt in de reparatiesector te organiseren: om de kennis en kansen van de reparatiesector te vergroten, via onderwijs én banen bij circulaire ambachtscentra en in het bedrijfsleven. Immers repareren bevordert dat producten, onderdelen en materialen zo lang mogelijk hoogwaardig kunnen worden hergebruikt door de technische levensduur te verlengen. Dit voorkomt afval en het mijnen van nieuwe grondstoffen. Deze fases in de levenscyclus van producten hebben veelal de grootste impact qua energieverbruik, uitstoot van broeikasgassen en schade aan de leefomgeving. Repareren staat daarom hoog op de waarde-ladder van het 10R-model.